Een slecht belichte foto optimaliseren met behulp van Photoshop HDR.
Een snelle en eenvoudige methode om een slecht belichte foto met behulp van een trucje te optimaliseren.

Direct naar Werkwijze

Inleiding:
De foto die hier als voorbeeld dient heeft niet bepaald een mooi motief. Ze is dan ook uit luiigheid ontstaan, gewoon vanaf mijn bureaustoel geknipt. In plaats van deze methode kun je soms ook volstaan met alleen aangepast "Recovery", "Fill Light" en "Blacks". Dat gaat wel sneller maar is misschien toch minder mooi, zie bij de 4^e foto in werkwijze.
Een foto als foto 1 kun je natuurlijk beter met 3 of 5 opnames in (auto) bracketing maken, of handmatig één of meerdere stops over- en onderbelichten en daarna, al dan niet als HDR, samenvoegen. Maar daarvoor heb je wel een statief nodig en een natuurlijk een statisch motief, anders komt er niets van terecht. Als het motief beweegt gaat dit dus niet (ook door wind, wolken, etc.), behalve dan bij een zeer korte sluitertijd met auto bracketing. En een invulflits had ook een flink stuk gescheeld.

Tip:
Je ziet hier dat het echt slim is om ook snapshots en "kiekjes" in RAW op te slaan. Zit er iets leuks of moois bij, maar technisch mislukt, dan kun je het meestal nog redelijk tot goed opknappen.

Wat jammer nou:
Een mislukt snapshot. Daar ga ik hier nu verder van uit, dus één enkele opname met over- en/of onderbelichting. De onderstaande oplossing is bijna automatisch, vergt weinig handelingen, tijd, kennis en vaardigheid. De twee bovenstaande foto's zijn gelijk aan genummerde foto's 1 (onbewerkt) en 3 (resultaat), achteraan in werkwijze.

De software:

• Hier gebruiken we de ingebouwde RAW en HDR functies van Photoshop. RAW dus openen in Photoschop.
• Met behulp van PhotoME kan de Exif worden aangepast.

Wat is:

• HDR of eigenlijk HDRI = High Dynamic Range (Imaging) voegt twee of meer, alleen in belichting afwijkende, foto’s samen tot één geheel. Dit resulteert in meer dynamiek in de lichten en schaduwen. Er wordt één 32 bits/Channel combinatie van de foto's gemaakt, welke dan weer naar 8 bits/channel moet worden omgezet om de foto in Windows zichtbaar te maken.
• RAW = een methode om het op de censor gevallen licht op te slaan.
  In tegenstelling tot Jpeg en Tiff is RAW puur, dus onbewerkt en zeer flexibel bij nabewerken. Zonder geschikte Codec (media driver) kun je het in Windows niet als afbeelding weergeven. De verschillende camerafabrikanten hebben elk hun eigen bestandsformaat om RAW in op te slaan (kan zelfs per camera model variëren).
• Exif = een metadata specificatie voor afbeeldingbestanden. De gegevens van je opname staan hier in vermeld.
• Auto bracketing = automatisch 3 of 5 opnames maken, één juist en één of twee over- én onderbelicht.
• Bits/Channel
  In een 32 Bits/Channel foto heb je per kleur heel veel ruimte voor aanpassingen.
  Windows kan niet meer dan 8 Bits/Channel weergeven.
  Channel = Kleurkanaal = R, G, B (Rood, Groen, Blauw) voor Windows.

  per kanaal		gradaties/kanaal	geeft R*G*B	max. aantal mogelijke kleuren
  8 Bits =	28   =	256;	2563 =	(max. van Windows)   16.777.216
  12 Bits =	212 =	4.096;	4.0963 =	(Nikon D40/70/80)   68.719.476.736
  16 Bits =	216 =	65.536;	65.5363 =	281.474.976.710.656
  24 Bits =	224 =	16.777.216;	16.777.2163 =	4.722.366.482.869.645.213.696
  32 Bits; hier gaat het om "single precision" notatie, dat zijn onvoorstelbaar veel kleuren;            van -3,402823e38 tot +3,402823e38 waarden per kanaal.

Diafragma en sluitertijd manipuleren:

• De onderstaande tabellen kun je gebruiken om de Exif van een foto aan te passen.
  Elke (blauwe)stap, diafragma of sluitertijd, is een volle stop. Één stop minder/meer is een verdubbeling/halvering van de belichting. Drie stapjes diafragma of sluitertijd is meestal één stop.
  (blauw is een hele stop, 1 stop = 1 EV/LW Exposure value/Lichtwaarde)
  Diafragma's (klein getal is grote opening):

  f/1,2

  f/1,4

  f/1,6

  f/1,8

  f/2,0

  f/2,2

  f/2,5

  f/2,8

  f/3,2

  f/3,5

  f/4,0

  f/4,5

  f/5,0

  f/5,6

  f/6,3

  f/7,1

  f/8,0

  f/9,0

  f/10

  f/11

  f/13

  f/14

  f/16

  f/18

  f/20

  f/22

  f/25

  f/29

  f/32

  Sluitertijden (zonder "s" is n^ste deel van een seconde, er onder staan de decimale waarde voor het wijzigen van Exif):

  8s 8	6s 6	5s 5	4s 4	3s 3	2,5s 2,5	2s 2	1,6s 1,6	1,3s 1,3	1s 1	1,3 0,76923	1,6 0,62500
  2 0.50000	2,5 0,40000	3 0,33333	4 0,25000	5 0,20000	6 0,16667	8 0,12500	10 0,10000	13 0,07692	15 0,06667	20 0,05000	25 0,04000
  30 0,03333	40 0,02500	50 0,02000	60 0,01667	80 0,01250	100 0,01000	125 0,00800	160 0,00625	200 0,00500	250 0,00400	320 0,00313	400 0,00250
  500 0,00200	640 0,00156	800 0,00125	1000 0,00100	1250 0,00080	1600 0,00063	2000 0,00050	2500 0,00040	3200 0,00031	4000 0,00025

Voorbeeld voor wijzigen Exif in PhotoMe:

De -1 EV en +1 EV kopie.
(kies voor één stop tijd of diafragma)

Werkwijze:

1. Maak in Explorer drie kopieën van de te optimaliseren RAW-foto.
   Voeg aan de namen een 0, -1 en +1 toe.
   In dit voorbeeld drie kopieën van DSC_0173.NEF:
   DSC_0173 - -1.NEF
   DSC_0173 - 0.NEF
   DSC_0173 - +1.NEF
2. Pas, in bijvoorbeeld PhotoME, de Exif over/onderbelichting aan, zo kan Photoshop HDR ze in de goede volgorde verwerken. (zie bij: Diafragma en sluitertijd manipuleren)
   Muis-klik op het te wijzigen veld en geef de nieuwe waarde in.
   In PhotoME:
   - Open het fotobestand met "Open file…".
   - Pas de belichting aan onder "Camera":
             (zie ook bovenstaande tabellen voor tussen- en decimalenwaarden)
         Kies voor diafragma "F number" of sluitertijd = "Exposure time" :
       - Diafragma "F number". Alleen het numerieke deel ingeven, b.v: f/5,6.
           OF
       - Sluitertijd "Exposure time". Alleen de decimale waarde ingeven, b.v: 125 / 0,008.
       - Pas de "Exposure bias" aan. Alleen de ± waarde EV ingeven.
         Dus -1 bij de ene en 1 bij de andere foto (zonder toevoeging " EV").
   - Save het met "Save file".
   Doe dit met beide bestanden: -1-kopie en +1-kopie.
3. Open de drie foto’s in Photoshop, ze komen in "Camera RAW" terecht.
4.  Pas zonodig "Recovery", "Fill Light" en "Blacks" aan, b.v.: Recovery = 25, Fill Light = 75, Blacks = 32.
   In "Details" "Sharpening" en "Noise Reduction" UIT zetten. Die pas je pas toe na optimaliseren en wijzigen van afmeting.
   Eventueel ook andere opties toepassen.
   Pas "Select all" en "Synchronize..." toe om alle drie de foto's de zelfde bewerking te geven (zo hoef je maar één foto aan te passen). Vergeet niet de foto's te deselecteren voor je verder gaat.
   
5. Wijzig "Exposure"
   -1-kopie in -1.00
   +1-kopie in +1.00.
   Let op: 0-kopie blijft 0.00.
6. Selecteer ze alle drie (knop "Select All") en klik op "Open Image".
7. Kies in Photoshop "menu-File-Automate-Merg to HDR…".
8. Klik op "Add Open Files".
9. Vinkje "Attempt to Automatically Align Source Image" kan UIT (foto’s zijn exact gelijk).
10. Klik "OK". Het resultaat ziet er misschien nog niet uit, maar dat moet je nog even negeren.
11. Zet "Bit Depth:" op "8 Bit/Channel" of  "32 Bit/Channel".
    Voor verder optimaliseren is 32 Bit/Channel misschien wel een goede keuze. Je kunt later van 32 naar 8 bits converteren, "menu-Image-Mode-8 Bit/Channel", daar Windows niet meer dan 8 bits per kleur kan weergeven.
12. Klik "OK".
13. Pas Exposure aan en eventueel ook het Gamma en de opties op de andere tabbladen.
    (alleen bij 32 Bits/Channel) via menu-View-32-bit Preview Options.
    Lees zonodig Photoshop-menu-Help-Index-32 bpc images-Convert from 32 bits to 8 or 16 bpc voor uitleg.
14. Klik "OK". Verder als gebruikelijk, nabewerken en/of opslaan. Verscherpen pas als allerlaatste handeling uitvoeren.

Voorbeeld met als resultaat foto 3:
In de onderstaande voorbeelden zijn veel details verloren gegaan door het verkleinen en sterk comprimeren van de foto’s (10,2 Mpix > 50Kb). Maar toch kun je hier een goede indruk opdoen van het te bereiken resultaat.

 Foto 1, het origineel:
Het origineel (RAW met Matrixmeting).
 - De lamelgordijnen zijn uitgebeten
 - De foto’s, boeken en spullen op de plank laten weinig details zien.
 - Het batterijvak van het display (crosstrainer) is open, maar dat zie je bijna niet.
 - En ook de rommel op de stoel is bijna niet te zien.
Het bekende probleem: plaatselijk te veel en te weinig licht.
Dit is ook zo bij tegenlicht met een onderwerp in de voorgrond (bijvoorbeeld persoon in kamer voor venster).
Natuurlijk had een invulflits hier goed werk kunnen doen maar dat was nu even niet de bedoeling.

 Foto 2, niet de beste, HDR van origineel en kopieën met een softwarematige plus en min één stop:
Photoshop HDR van één foto en twee kopieën, onbewerkt, met softwarematige over/onderbelichting van 1 stop.
Je ziet niet alleen meer details maar ook de kleuren zijn beter.
In Photoshop "Camera RAW 4.2" de twee kopieën van het origineel één stop over- en onderbelicht (Exposure +1.00 / -1.00)

 Foto 3, het eindresultaat, "Recovery", "Fill Light", "Blacks" en HDR van origineel en kopieën met een softwarematige plus en min één stop:
Als foto 2 maar nu het origineel en de twee kopieën in Photoshop "Camera RAW 4.2" eerst met "Recovery", "Fill Light" en "Blacks" bewerkt (zie foto 4).
Veel details in de lichten en de schaduwen zijn te voorschijn gekomen en ook de kleuren zijn briljanter (kijk maar eens goed bij de rommel op de stoel en op en boven de plank).
Let ook op de lamelgordijnen bij de ramen en de gevelbekleding achter de keukendeur (in vergelijk met foto 1).

 Foto 4, de snelste, origineel met alleen aangepast "Recovery", "Fill Light" en "Blacks":
Het origineel met "Recovery", "Fill Light" en "Blacks" aangepast.
Is in de schaduwen een stuk beter als foto 1, maar in de lichten niet best. Ook zijn de kleuren wat valer als in foto 3. Foto 2 is iets beter en foto 3 wint het.